شیرینی های سنتی شهرهای ایران دارای تنوع بسیار زیادی هستند و هر کدام برگرفته از آداب و رسوم و محصولات آن شهر هستند، ایران یکی از کشورهایی ست که در زمینه شیرینی های سنتی دارای تنوعی بینظیر و تاریخچه ای غنی است و گردشگران خارجی که به ایران سفر می کنند از خوردن این شیرینی ها بسیار لذت می برند. در این مطلب برخی از این شیرینی های سنتی را به شما معرفی می کنیم:
شیرینی لندو – سوغات سیستان و بلوچستان
لندو با خرما و گندم درست میشود. سیستانیها و زابلیها آن را به عنوان میانوعده هم میخورند، اما لندو برای گردشگران یک جور شیرینی به حساب میآید، یک شیرینی محلی خوشمزه.
طرز تهیه شیرینی لندو آسان است، گندم را برشته و با خرما مخلوط میکنند. بعضیها به آن کنجد هم میزنند.
لندو ی زابل قدمت زیادی دارد. افسانههایی هم درباره آن نقل میشود. می گویند اسکندر مقدونی هم لندو را دوست داشته. خرما لندو طبع گرمی دارد و برای زمستان مناسب است.
حلوا قبیت دزفول – سفید مثل برف
امکان ندارد به شوشتر و دزفول بروید و نام قبیت را نشنوید. قُبِیت یکی از شیرینی های محلی قدیمی ایران است. اشتباه نکنید، حلوا قبیت مثل حلواهای دیگر نیست. قبیت را در گذشته به عنوان غذا مصرف میکردند. قدیمیها آن را با نان و روغن حیوانی میخوردند.
حلوا قبیت از ترکیب سفیده تخم مرغ و شکر و چوبک درست میشود. وقتی برای اولین بار قبیت را میبینید، آن را با چسب چوب اشتباه میگیرید. حلوا قبیت سیلونی هم خوشمزه است. به جای شکر در آن شیره خرما میریزند.
حلوا قبیت را محلیهای دزفول و شوشتر خوب درست میکنند. اگر به این دو شهر سفر داشتید، حتما قبیت را امتحان کنید.
شیرینی پادرازی قزوین
قزوین شهر شیرینی های سنتی است. پادرازی هم یکی از شیرینی های محلی قزوین است، از محبوبترین آنها. چون دراز و کشیده است همچین اسمی رویش گذاشته اند. پادرازی از ترکیب آرد برنج و شیر و تخم مرغ درست می شود. به آن زنجبیل هم میزنند.
پادرازی قزوین در سه نوع زعفرانی، وانیلی و شکلاتی درست میشود. گیلانیها و مشهدیها هم پادرازی درست میکنند، البته با روشی متفاوت. شمالیها در پادرازیشان آرد گندم نرم، هل و پسته میریزند.
قرابیه – شیرینی گرانقیمت تبریز
قرابیه سلطان شیرینیهای محلی تبریز است. این شیرینی تبریزیها شبیه به شیرینی نارگیلی است، اما چند برابر آن قیمت دارد. میدانید دلیلش چیست؟
قرابیه تا دلتان بخواهد بادام و پسته دارد. ابتدا بادام را چرخ و سپس شکر، وانبل و سفیده را با آن ترکیب میکنند. پس از پخته شدن، تا جایی که بشود رویش پسته و بادام میریزند. برای همین قرابیه یکی از گرانترین شیرینی های محلی ایران است.
قرابیه در کشورهای دیگر هم درست میشود. ترکیه، یونان، بلعارستان و مراکش هم این شیرینی را دارند. اما قرابیه اصالتاً ایرانیست. در قرن هفتم درست زمانی که استفاده از شکر همهگیر شده بود، ایرانیها با مواد مختلف قرابیه درست میکردند. این شیرینی یکی از معروف ترین شیرینی های سنتی شهرهای ایران است.
شیرینی نوقا
نوقا سوغات تبریز و یکی از بهترین شیرینی های محلی ایران است. نوقا ظاهری شبیه به گز دارد. خیلیها آن را با شیرینی مخصوص اصفهانیها اشتباه میگیرند. نوقا از شیرینیهای سنتی و قدیمی در جهان است. برخی منابع میگویند بشر در قرن دهم هم نوقا درست میکرده.
شیرینی نوقا یا لوکا در تبریز، با فندق و پسته درست میشود. مراحل درست کردنش مانند گز است. فقط فندق هم به آن اضافه میگردد. بعضیها به جای آجیل، در نوقا میوه خشک میریزند.
شیرینی آب دندون مازندران
آب دندون اسم بامزهای دارد. میگویند در اصل اسمش باب دندون بوده، به خاطر تردی زیاد و خوش خوراک بودن شیرینی. آب دندون نماد جشن و شادی بوده. در عروسیها برای عروس همراه با خنچه، شیرینی آب دندون میفرستادند. هنوز هم خانوادههای سنتی این کار را میکنند.
آب دندون فرق زیادی با نان برنجی ندارد. پودر هل، شکر، تخم مرغ و آرد برنج، مواد اصلی آب دندون هستند.
نون چایی قزوین
قزوین آنقدری شیرینی سنتی دارد که میشود یک مقاله جدا برایش نوشت. نون چایی یکی از سوغاتیهای بامزه این شهر است، از بهترین شیرینی های محلی ایران .
این شیرینی سنتی قزوین معمولا عصرها با چای صرف میشده. برای همین اسمش را نانِ چای یا نون چایی گذاشتهاند.
نون چایی یا نان چای قزوین، از معدود شیرینی های سنتی ایران است که برای درست کردنش از ماست استفاده میکنند. تخم مرغ، آرد و کره با ماست مخلوط و نون چایی درست میشود.
ریس تبریزی
ریس را با شکر، وانیل، پسته و کاکائو درست میکنند. تبریزی ها به آن اریس و سوت شیرینیسی هم میگویند.
تبریز شیرینی زیاد دارد، اما خیلی ها ریس را یکی از سوغاتی های اصلی شهر میدانند. ریس یکی از پرطرفدارترین شیرینی های محلی ایران است.
شیرینی اتابکی – شیرینی سنتی لوکس
اگر دنبال یک شیرینی سنتی شیک و مجلسی میگردید، شیرینی اتابکی بهترین گزینه است. شیرینی اتابکی یا ولیعهدی، مخصوص عید پخته میشود. اتابکی جز شیکترین شیرینی های محلی ایران است.
ظاهر خوش فرم و رنگهای متنوع، شیرینی ولیعهدی را به گزینهای عالی برای پذیرایی از مهمانها تبدیل کرده. اگر شیرینی زیاد دلتان را میزند، حتما اتابکی را امتحان کنید. این دسر خوشمزه شیرینی کمی دارد.
شیرینی اتابکی با آرد، آرد برنج، نخودچی، هل، شکر و پودر قند درست میشود.
بفه شکری
بفه شکری را عده زیادی نمیشناسند. این شیرینی مخصوص شهر لار است. بُفَه شکری یا بفه شیرهای، بیشتر برای مراسم عروسی و عید کاربرد دارد. بفه شکری را در کنار خوراکیهای دیگر میگذارند و برای داماد میفرستند.
بفه شکری از ترکیب آرد، آب، شکر، روغن و هل درست میشود.
قتلمه – شیرینی مخصوص ترکمنها
اسمش کمی غلط انداز است، اما ساق عروس واقعا یکی از شیرینی های محلی خوب ایران است. هم راحت درست میشود هم ماندگاریاش بالاست. شیرینی ساق عروس را بیشتر آملیها درست میکنند.
به سختی میتوانید این شیرینی را در قنادیها پیدا کنید، شاید نزدیک عید بشود آن را خرید. البته نوع خانگی شیرینی ساق عروس خوشمزهتر است. کافی است کره، آرد سفید، گلاب، هل و پودر قند را با هم ترکیب کنید. خمیر که درست شد، وسطش مغر گردو می گذارید و به آن شکل می دهید.
کلمپه کرمان
کلمپه را بانوان کرمانی سالهاست که درست میکنند. این شیرینی یکی از بهترین شیرینی های سنتی شهرهای ایران است. هم خرما دارد هم گردو و به همین خاطر خیلی مقوی و خوشمزه است. در کشورهای دیگر مثل ترکیه هم کلمپه درست میکنند.
خمیر کلمپه مانند سایر خمیرهای شیرینی درست میشود. فقط لای خمیر، خرما میگذارند و بعد روی کلمپه پودر پسته میریزند. در کرمانشاه و خوزستان هم شیرینی های محلی با خرما زیاد درست میشود.
قطاب و باقلوای یزد
این دو شیرینی از معروف ترین شیرینی های سنتی شهرهای ایران هستند. شهر زیبای یزد از تاریخی ترین شهرهای ایران میباشد که منطقه ای توریستی شناخته شده است و شیرینی های بسیار متنوع و خوشمزه ای نیز دارد. بعید است ایرانی باشید و این شیرینی شیرین تر از عسل طوریکه طعم آن هرگز از ذهن شما پاک نخواهد شد را نخورده باشید. باقلوا در ابتدا توسط عثمانی ها تهیه شد و به کشورهای دیگر از جمله قبرس، قفقاز و کشورهای آسیای میانه و سپس سراسر جهان کشیده شد اما باقلوای شهر یزد به دلیل استفاده از پسته و بادام مرغوب جزو بینظیرترین باقلواهای دنیا میباشد.
مواد اولیه باقلوا که شیرینی سنتی ایرانی میباشد شامل گلاب درجه یک، خاک قند، بکینگ پودر، شکر، هل، آرد، زرده تخم مرغ، شیر و روغن، هل، بادام و پسته تازه میباشد. طرز تهیه این شیرینی به این صورت است که با استفاده از خمیر باقوا و مواد و با شربت شیرین پوشانده می گردد بعد از قرار گرفتن در فر می توانید از طعم خاص و بی نظیر آن لذت ببرید.
قطاب نیز یک شیرینی سنتی شهر یزد است که برای تهیه آن از آرد، روغن جامد، آب، پودر قند یا شکر، پودر هل، گردو آسیاب شده و … استفاده میشود. بعد از سرخ کردن این قطاب های خوشمزه آن را در پودر قند می غلطانند و به عنوان شیرینی سنتی یزدی برای پذیرایی از میهمانان از آن استفاده می کنند.
کاک کرمانشاه
از شیرینی های معروف کرمانشاه کاک میباشد که از جمله مهم ترین سوغاتی این شهر نیز شناخته می شود. ترکیب پودر هل و روغن محلی، به همراه خمیر نازک و شکننده و پودر قند ترکیبی بسیار خوشمزه را پدید می آورد که به عنوان کاک شناخته می شود. این شیرینی شباهت زیادی به یوخه شیراز دارد که تفاوت آن در ضخامت خمیر یوخه با کاک میباشد این شیرین سنتی، دسری سبک، خوش طعم و منحصربه فرد است که طرفداران زیادی در سراسر کشور و حتی دنیا دارد.
باسلوق مراغه
باسلوق نوعی شیرینی و دسر خوشمزه ایرانی میباشد که ریشه در شهر مراغه، مالیر، اراک، ساوه و … دارد. این شیرینی ایرانی به شیوه سنتی در آذر ماه تولید میشود تا در عید نوروز آماده برای میزبانی از میهمانان باشد. برای تهیه باسلوق دوشاب(شیره انگور) را می جوشانند تا جایی که یک سوم آن تبخیر شود سپس با نشاسته ترکیب میشود. بادام های به نخ کشیده شده را درون آن می گذارند و سپس آویزان می کنند . پس از حدود نیم ساعت نخها را پایین آورده دوباره به آن مخلوط آغشته می کنند مجددا نخها را آویزان میکنند تا حدود یک ماه بماند. بعد آن ها را داخل جعبه های چوبی چیده تا شکرک بیاورند. این شیرینی مخصوص را حتما امتحان کنید زیرا طعمی بسیارخوشمزه و به یادماندنی دارند.